אינהאלסרייכע טיפס פאר עסקנים

צומאל פרובירן שתדלנים און עסקנים עוסק צו זיין אין געוויסע אקטיוויטעטן פאר א לאנגע צייט, און מ’זעט נאכנישט דער ריכטיגער וועג אנצוקומען צו די געשאצטע רעזולטאטן, און מ’זוכט פארשידענע אופנים צו פארשנעלערן די פראצעדור, ספעציעל ווען די צייט לויפט אויס, און מ’דארף ספאנטאן מחליט זיין אזוי צי אזוי.

צומאל קען אן עסקן שפירן אומבאקוועם ביים מיטארבעטן מיט א מענטש וואס האט אייגענע נגיעות, און טראץ דעם וואס מ’שמועס דאס קלאר אויס פון פאראויס, קען מען נאך אלס בלייבן אומבאקוועם און ניטאמאל וויסן פארוואס…

ס’איז וויכטיג צו וויסן אז ביים טון עפעס לטובת הכלל – וואס איז נישט גענצליך לטובת הכלל, נאר לטובת איינצעלנע מענטשן… קען דאס צום סוף ברענגען פארקערטע רעזולטאטן, טראץ דעם וואס מ’קען דאס נישט באמערקן אין אנהויב,

אסאך מאל ווען מ’איז עוסק אין צרכי רבים, קען מען אנהויבן שפירן ווי מ’איז נישט ביכולת צו פאסן א סענסיטיווע באשלוס, וואס לאמיתו של דבר – קען עס אמאל זיין עפעס וואס וועט אפעקטירן ארומיגע מענטשן, און דערצי קען עס אויך טוישן געוויסע פריערדיגע פרינציפן, אזעלכע זאכן וואס זענען שווער צו נעמען אויף די אייגענע פלייצעס.

מצד שני, אפשטופן א החלטה און ווארטן אויף א שפעטערע געלעגנהייט מוז נישט זיין דער ריכטיגער מהלך, ספעציעל אז מ’וועט סיי ווי מוזן באשליסן – אזוי צו אזוי.

עס איז מערקווירדיג צו נעמען א מוסר השכל פון די בעפארשטייענדע ‘חול המועד טעג’, ווי ביים אלגעמיינעם ציבור איז די גיסטע פון די חוהמ”ד טעג פיל בעסער ווי במשך דעם יאר, ס’שפירט זיך עפעס ווי שמחה’דיגע טעג אדער ווי מ’איז אויף וואקאציע, וואס דאס איז אייגענטליך א באזונדערע חסד וויאזוי השי”ת האט אויסגעשטעלט די ימים טובים, אז דער מענטש זאל אפ-ענדיגן די פריערדיגע תקופה און זיך אנזאפן מיט פרישע כוחות, צו אנהויבן די נייע תקופה מיט א פרישקייט.

מיר קענען פון דעם ארויסנעמען א וויכטיגע לעקציע במשך דעם גאנצן יאר, אז ווען א מענטש האט פארענדיגט און עררייכט אלעס

צווישן די מ”ח דברים שהתורה נקנית בהן (אבות פרק ו’) איז דער ‘בשמיעת האוזן’ די צווייטע קנין, זעט אויס אז דאס ‘צוהערן’ איז דער שליסל צו קונה זיין תורה ומצוות, און הערשט נאכדעם רעכנט די משנה אויס נאך 46 קנינים.

מ’קען דאס גאר גוט פארשטיין ווען עס קומט צו די סוגיא פון ‘עסקנות’: אז כדי צו קענען ארויסהעלפן א צווייטן, מוז מען אריינלייגן אסאך צייט און געדולד אויף וואס מ’הערט, ווייל וויפיל בעסער מ’קען יענעם ‘אויסהערן’, אלס בעסער וועט מען פארשטיין וויאזוי אים צו קענען העלפן, און פיל בעסער ארויסהאבן די נושא ארום און ארום.

א חשוב’ער לייענער האט אונז אויפמערקזאם געמאכט: אז ס’איז נאך נישטא קיין פלאטפארמע פאר סתם יחידים, צו קענען ‘כאפן א מצוה’ ביי סטאבילע חסד ארגאניזאציע’ס, ווי מ’קען אנטיילנעמען אין פראיעקטן אין וואס כלל ישראל נויטיגט זיך, צב”ש: אויב איינער האט אמאל איבריג צייט אדער א טאג וואס מ’ארבעט נישט, און מ’וויל דאמאלס גיין באזוכן מענטשן אין תפיסה / שפיטאל, אדער צולייגן א האנט ביי אן ארגאניזאציע וואס קען ניצן א צייטווייליגן וואלונטיר.

און בעצם די שאלה אליין, ברענגט נאך א שאלה – ווי ס’פאסט פאר א איד צוריק צו פרעגן: אה, מי כעמך ישראל?!

די אויבנדערמאנטע שאלה האט נאך נישט קיין ספעציפישע ענטפער, אבער ס’איז ראטזאם פאר די וואס זענען ביכולת: צו פארשפרייטן א “ליסטע פון וואוילטעטיגע ארגאניזאציעס” וואס קענען ניצן מער צייטווייליגע וואלונטירן ‘בגוף ובנפש’ סיי איינמאליגע עסקנים און סיי לאנג-טערמיניגע עסקנים פאר די צוקונפט, (א שטייגער ווי דעליווערן שבת פעקליך, ארומגיין צו שפיטעלער און תפיסות, באזוכן עלטערע אידן אינדערהיים, משמח זיין אלמנות און יתומים), און ווען ס’כאפט איינעם א ‘גוטע מינוט’ צו טון עפעס פאר א צווייטן איד, וועט ער האבן די ‘סגולה’ גלייך ביי די האנט…

צומאל זעט מען א געשמאקער עסקן וואס דרייט א וועלט, און ווען ער בעט פאר הילף שפירט מען: מ’קען מיינען ער דארף באמת מיין הילף? “ער וועט זיך שוין אן עצה געבן אן מיר”. דארף מען געדענקען דעם כלל: אל תסתכל בקנקן, מ’קוקט נישט וויאזוי דער עסקן זעט אויס פונדרויסן, וואס ער פירט איצטערט אדורך, און וואס ער האט שוין אויפגעטון אין די פארגאנגענהייט.

אין צוגאב צום פאריגע וואכעדיגע ‘טיפ פאר עסקנים’, אז ווען ס’קומט אונטער א דבר מצוה, מעג מען אליין טון דערין און נישט באלעסטיגן קיין פארנומענע עסקנים, איז כדאי צו באמערקן:

נאך אלעם איז יעדער איד אן עסקן… ווי די גמרא זאגט באריכות (כתובות נ.) איזהו עושה צדקה בכל עת? זה המפרנס אשתו בניו ובנותיו כשהן קטנים. וואס לויט דעם האט יעדער איד ‘עסקנות’ אין די אייגענע בלוט, און מ’מעג זיך אונטערנעמען סיי וועלכע עסקנות ווי מ’קען עפעס אויפטון, וכל המקיים נפש אחת כאילו קיים עולם מלא.

טראץ דעם וואס די וועלט איז באשאנקען מיט אומצאליגע עסקנים בליע”ה, איז וויכטיג פארן המון עם צו געדענקען, אויב עס קומט אונטער א דבר מצוה אין וואס מ’קען אליין עוסק זיין, מעג מען טון דערין און די עסקנים וועלן נישט ברוגז זיין, די וואוילטעטיגע ארגאניזאציעס האבן גענוג וואס זיי ‘מוזן’ טון פארן ציבור, ומצוה הבא לידך אל תחמיצנה.

ענליך צו דעם איז מיט מאראלישע שטיצע: צומאל ווערט מען נתפעל פון א יחיד וואס האט זיך עפעס אונטערגענומען, און מ’ווערט באגייסטערט ווי גוט און שנעל ער האט עפעס אויפגעטון,